Ách nghịch (Cách Cơ Kinh Luyến – Hoquet – Hiccough) chủ yếu là do cơ hoành bị co thắt, cùng lúc đó cơ thành bụng và cơ ngực bị co lại làm cho không khí bị đưa ra ngoài đi ngang thanh môn bị co lại phát ra thành tiếng.
Đại cương
Ách nghịch còn gọi là nấc, nấc cụt. Đột nhiên bị nấc, tiếng to, nấc từng cơn thì sau một thời gian bệnh có thể tự khỏi, nếu nấc trên 24h thì cẩn chữa trị.
Nếu bệnh lâu, bị nấc, tiếng nấc nhỏ yếu, thưa thở là bệnh nguy hiểm cần phải điều trị kịp thời.
Nguyên nhân
Trên lâm sàng phần nhiều do vị hàn, vị nhiệt, đàm khí câu kết đều thuộc thực chứng. Chứng hư như vị âm bất túc, tỳ vị khí hư, ít gặp hơn
Cách điều trị
1. Vị hàn:
⇒ Triệu chứng: Tiếng nấc trầm và thưa, dạ dầy không yên, ưa nóng, ăn ít, bụng đầy, miệng nhạt không khát, rêu trắng nhuận, mạch trì hoãn.
⇒ Điều trị: ôn vị giáng nghịch
Ôn vị giáng nghịch | Đẳng sâm | 16 | Đinh hương | 4 | Thị đế | 12 | |
Sinh khương | 6 | Giềng | 8 | Trích thảo | 4 |
Nếu có đờm trệ ợ hơi có mùi gia: Trần bì, Hậu phác ,Chỉ thực để hành khí hoá trệ
2. Vị nhiệt
⇒ Triệu chứng: Tiếng nấc trong, nấc mạnh, nấc dồn miệng hôi buồn bực khát nước ,đại tiện táo mặt đỏ Rêu vàng, mạch hoạt sác
⇒ Điều trị: thụng phủ tiết nhiệt
Tiểu thừa khí thang | Đại hoàng | 8-16 | Hậu phác | 8-12 | Chỉ thực | 8-12 | |
Hoàng cầm | 8 | Trúc nhự | 16 | Sinh khương | 8 | Trần bì | 12 |
3. Tỳ thận dương hư
⇒ Triệu chứng: Tiếng nấc nông và yếu, đoản khí sắc mặt nhợt, chân tay mát, ăn ít, mệt mỏi lưỡi nhạt, mạch trầm tế
⇒ Điều trị: ôn thận nạp khí
Cam thảo | 4 | Đẳng sâm | 8-12 | Bạch truật | 8-12 | Can khương | 6-8 |
Ngũ vị | 8 | Phụ tử | 6 | Đinh hương | 10 | Phá cố chỉ | 12 |
5. Vị âm hư
Tiếng nấc nhanh mà không liên tục, miệng khô, họng ráo, phiền khát buồn bực, Lưỡi đỏ khô, mạch tế sác
Dưỡng vị thang | Ngọc trúc | 10 | Tang diệp | 12 | S biển đậu | 20 | |
ách nghịch vị âm hư | Sa sâm | 12 | Cam thảo | 4 | Thạch hộc | 10 | |
Thị đế | 12 | Mạch môn | 12 |
**Lưu ý: trước khi sử dụng thuốc này cần tham khảo ý kiến của thấy thuốc và chuyên gia
- Tất cả những Thông tin trên Chúng tôi tổng hợp ở các Sách cổ, sách Y học đã được xuất bản chính thống và tham khảo ở các nguồn.
- Nội dụng trên chỉ có tính chất tham khảo, cần hỏi ý kiến người có chuyên môn khi sử dụng.
Tuệ Tĩnh Đường – Bảo Tồn và Phát Triển Y Học Cổ Truyền